Τρίτη 24 Οκτωβρίου 2017

ΘΕΡΟΣ


Ο θερισμός ξεκίναγε περί τα μέσα με τέλη Ιουνίου.
Η δουλειά αρχίζει τα χαράματα κάθε μέρα και τελειώνει αργά το βράδυ. Το θερισμό τον έχουν αναλάβει οι γυναίκες, ενώ οι άντρες θα δέσουν και θα μεταφέρουν τα δεμάτια, θα φτιάξουν τις θημωνιές κλπ. Στο πρώτο ξεκίνημα του θερισμού, κάνουν το σταυρό τους και ανταλλάσσουν ευχές.
Δρεπάνι
Καλοφάγωτα. Με χαρές. Καλά μπερκέτια κ.α.. Οι εργαζόμενοι, εκτός από θεριστές και θερίστριες, αποκαλούνται αργάτες και αργάτισσες, επειδή θεριζόταν τμηματικά και κάθε τμήμα του χωραφιού το αποκαλούσαν «έργος».

Ξεκινώντας, φτιάχνουν το πρώτο χερόβολο, που είναι στάχια, όσο χωράει η χούφτα. Έξι χεριές κάνουν ένα λημμάρι (η λέξη ίσως γίνεται από το λαμβάνω, λήμμα - λήμματος). τρία λημμάρια κάνουν ένα δεμάτι, το οποίο το τυλίγουν με βρίζα (σίκαλη). Τέσσερα δεμάτια μας κάνουν ένα φόρτωμα και πεντακόσια δεμάτια, μία θημωνιά.

Πολλά μηχανεύονται οι θερίστριες για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες του θερισμού. Έτσι, για τον ήλιο φορούν τα μαντήλια, ενώ για τις παλαμονίδες* (αγριόχορτα με φαρμακερά αγκάθια) και τα τριβόλια (αγκαθωτοί σπόροι αγριόχορτου), φορούν
κάλτσες στα πόδια και στα χέρια. Άλλα ενοχλητικά αγριόχορτα, είναι οι μητρούσες, οι γκουρλομάτες, οι γαλανές, οι παπαδίτσες, η κολιτσίδα, η μτρούνα* και άλλα αγκαθωτά.
Το κανάτι με το νερό, τοποθετημένο σε σκιερό μέρος (κάτω από κάποια αγκορτζά) σκεπασμένο με μπούρτσι* από καλαμπόκι ή κουκουνάρι από πεύκο.
Πολλές φορές βλέπαμε τις κούνιες των μωρών να κρέμονται κάτω
Θημωνιά
από κάποια αγκορτζά ή κάποιο πουρνάρι.

Που να τ΄άφηνε η μάνα του? Και το έπαιρνε μαζί της στο χωράφι.
Το μεσημεριανό κολατσιό, περιελάμβανε συνήθως τυρί, ελιές (οπωσδήποτε), ψωμί και ίσως λίγο γάλα από την κατσίκα που την έπαιρναν μαζί τους για να βοσκήσει. Τέντζερης, δεν έμπαινε πάνω στη φωτιά, γιατί η περίπτωση πυρκαγιάς ήταν πολύ μεγάλη.
Τα δεμάτια μεταφέρονται στα αλώνια, τοποθετημένα σε θημωνιές. Τη νύχτα μένουν εκεί και κοιμούνται, αφού φτιάξουν «απάγκιο» με δεμάτια. Το Σάββατο θα τελειώσουν νωρίς. Γυρίζουν όλοι στο χωριό για να πλυθούν και να κάνουν την Κυριακή αργία, πηγαίνοντας στην εκκλησία. Τη Δευτέρα η νοικοκυρά θα ξυπνήσει τα μεσάνυχτα για να ζυμώσει το βδομαδιάτικο ψωμί και να ακολουθήσει τους άλλους όσο μπορεί πιο γρήγορα, γιατί «Θέρος, Τρύγος, Πόλεμος»

Γιάννης Γιαννούκος

Παλαμονίδα…Ζιζάνιο των σπαρτών 50-60 εκατοστά ύψος με φύλλα ψιλά και βελονωτά.
Μτρούνα…Ζιζάνιο των σπαρτών. Τα φύλλα της μοιάζουν με τις αγκινάρας και γύρω γύρω έχουν αγκάθια. Δεν έχει πολύ ύψος αλλά απλώνει και βγάζει ένα λουλούδι σαν μεγάλο βελανίδι. Είναι καλή τροφή για τα γιδοπρόβατα.

Μπούρτσι.  Το μέσα μέρος του καλαμποκιού, αυτό που έμενε όταν έτριβαν το καλαμπόκι και έβγαζαν το σπυρί του. Μερικές φορές το χρησιμοποιούσαν σαν πώμα για τις στάμνες ή σαν τάπα για διάφορες τρύπες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.